Kwisvraag. Er is maar één Vlaamse politicus die langer partijvoorzitter is geweest dan Bart De Wever. Wie? Antwoord: Karel Dillen (18 jaar). Het ziet er wel naar uit dat de N-VA-kopman met 16 voorzittersjaren op de teller dit record nog zal breken. De Wever heeft geen keuze: als hij de troon verlaat, dreigt een diepe crisis in zijn partij.
De grote gok van Bart De Wever lijkt mislukt te zijn. Op 28 mei 2019 beleefde hij zijn zwartste zondag. Wanneer de verkiezingsresultaten binnenliepen en zijn partij fors op verlies bleek te staan, bood hij zijn ontslag aan aan de partijtop: Geert Bourgeois, Jan Jambon, Theo Francken en de ondervoorzitters. “Zij vonden dat een heel slecht idee. En uiteindelijk vond ik dat ook want het zou de partij volledig in chaos hebben gestort”, zei De Wever aan Paul Jambersdie een hele verkiezingsnacht lang exclusief toegang had tot De Wever. Het was een zeer openhartige verzuchting. De Wever kent de geplogenheden van de politiek: “Een voorzitter trekt de campagne, een voorzitter pakt de nederlaag en dan moet je aan vervanging denken.”
Eigenlijk had De Wever in 2015 al de fakkel moeten doorgeven aan iemand anders, maar de ‘déconfiture’ van de regering-Michel deed hem toen ook al van mening veranderen. “Een opvolger nu laten starten en hem meteen de gemeenteraadsverkiezingen en de verkiezingen van 2019 laten absorberen, is geen cadeau. Als het goed loopt, is er niets aan de hand. Maar bij de minste achteruitgang wordt van die mens gezegd dat het toch De Wever niet is”, zei hij.
N-VA verloor op 28 mei een kwart van zijn kiezers. Het plan was om in de federale regering te stappen en dan de voorzittersstoel over te laten aan iemand anders. Het lijkt nu helemaal anders uit te draaien.
Vlaamse meerderheid
Vandaag is De Wever de enige Vlaamse partijvoorzitter die op zijn stoel bleef zitten na de nederlaag van zijn partij. Wouter Beke (CD&V), Gwendolyn Rutten (Open Vld) en John Crombez (sp.a) vertrokken alledrie. Zelfs Meyrem Almaci (Groen), die haar partij nochtans op een bescheiden winst had gezet, twijfelde lang of ze nog een nieuwe ambtstermijn zou ambiëren.
Vandaag is De Wever de enige Vlaamse partijvoorzitter die op zijn stoel bleef zitten na de nederlaag van zijn partij bij de verkiezingen van 2019
De Wever speelde meteen blufpoker door te eisen dat de volgende federale regering een Vlaamse meerderheid zou hebben. Daarmee zette hij druk op Open Vld en CD&V in een poging hen ervan te weerhouden te kiezen voor een Vivaldi-meerderheid. Hij verkoos zelfs Open Vld boven sp.a in de Vlaamse Regering, om zich van de liberale trouw te kunnen verzekeren.
De zelfverzonnen ‘eis’ van een Vlaamse meerderheid moest een levensverzekering voor N-VA zijn. Want door het cordon sanitaire rond Vlaams Belang en het politieke isolement van PVDA is de partij daarvoor onmisbaar. Het is een slim ‘frame’ waar vooral CD&V lang in werd vastgeklemd.
Dat er wettelijk geen enkele reden is om koste wat het kost een Vlaamse meerderheid te hebben in de federale regering, bleef uiteraard onvermeld. In de federale regering geldt taalpariteit en de alarmbelprocedure zorgt ervoor dat de regering nooit maatregelen kan nemen tegen de wens van een van beide taalgroepen in. In de vorige regering was er overigens bijlange na geen Franstalige meerderheid.
Oppositiekuur
De Wever maakte ook handig gebruik van de uitstekende score van Vlaams Belang om zijn eigen positie te versterken. Had Vlaanderen dan niet Vlaams en rechts gestemd? De gesprekken die hij daarna voerde met Vlaams Belang in het kader van de Vlaamse regeringsonderhandelingen, waren niet mis te verstaan. Als N-VA uit de federale boot zou vallen, zou de partij zonder scrupules opschuiven in de richting van Vlaams Belang. Het cordon sanitaire zou in 2024 dan dood en begraven worden.
de tactiek om de eigen nederlaag te verstoppen achter de overwinning van Vlaams Belang dreigt uit te draaien op een oppositiekuur voor De Wever en co
Vandaag herhaalt De Wever dat dreigement door erop te wijzen dat de Vivaldi-coalitie “de twee grootste partijen van het land” (N-VA en Vlaams Belang) aan de kant schuift. Die uitspraak is een nieuwe stap in de normalisatie van Vlaams Belang, maar camoufleert ook handig de staalharde realiteit dat N-VA een kwart van zijn kiezers heeft verloren.
Kortom: de tactiek om de eigen nederlaag te verstoppen achter de overwinning van Vlaams Belang dreigt uit te draaien op een oppositiekuur voor De Wever en co.
Als het van koninklijk onderhandelaar Egbert Lachaert (Open Vld) afhangt, zal die oppositiekuur zelfs tien jaar duren. Het project dat de Vivaldi-regering gaat uittekenen is immers niet dat van een noodregering, maar van een ploeg die het land wil moderniseren. Het is geleden van de hoogdravende, maar voor velen erg enthousiasmerende, retoriek van Guy Verhofstadt dat we dit soort ambitie nog hoorden in de Wetstraat.
Het moet een bittere pil zijn voor Bart De Wever. Hij had gehoopt een belangrijke rol (als premier?) te kunnen spelen tijdens de grootste crisis die ons land treft sinds de Tweede Wereldoorlog. Maar het ziet er niet naar uit dat hij of zijn partij federaal nog aan het roer zullen komen.
Opvolger
En ook de Vlaamse regering is verlamd na de Chovanec-affaire die een fikse schandvlek op het blazoen van (Sterke) Jan Jambon is geworden. De minister-president klampt zich vast aan zijn post. Dat België daarvoor grote internationale schade oploopt, laat hem wellicht koud.
Kiest De Wever voor een radicale oppositie zoals we die gewoon zijn van Vlaams Belang? Gaat hij op lokaal niveau meerderheden doen springen om met Vlaams Belang nieuwe coalities te vormen?
Een scenario waarbij De Wever minister-president zou worden, is nu niet meer denkbaar. Dat zou een openlijke blamage zijn voor Jambon. Een ander probleem is wie De Wever in Antwerpen zou kunnen opvolgen? Liesbeth Homans? Samen met Tom Meeuws (sp.a) in hetzelfde schepencollege? Hmmm. Theo Francken moet wellicht leren leven met het besef dat hij nu een backbencher is in de oppositie en burgemeester van de bescheiden Brabantse metropool Lubbeek. Hij had het zich wellicht anders voorgesteld.
De Wever zag ooit in Francken zijn gedoodverfde opvolger, maar sinds het Marrakesh-debacle is de relatie met zijn goudhaantje bekoeld. Ook Valerie Van Peel werd de voorbije maanden getipt als kandidaat-voorzitter, maar of zij zomaar zal willen toezien hoe de partij steeds dichter opschuift naar de ranzige rand van het extreemrechtse politieke spectrum, is zeer de vraag.
Welke richting?
De Wever heeft dus geen keuze. Hij zal de partij wellicht blijven leiden. “De optie dat ik verder doe, is er”, zei hij zondagmiddag in VTM Nieuws. “Ik ben boos en heb niet veel zin om het bijltje nu neer te leggen.”
Beslist is het nog niet, maar met deze aankondiging is het nu aan de eventuele challengers om de aangeschoten voorzitter opzij te duwen. “Ik zal intern met onze mensen bekijken hoe we ons gaan opstellen”, zei De Wever. “Ik ben een stuk op het schaakbord.” Het zou wel het eerste partijtje schaak zijn waarbij de koning zichzelf offert.
Het wordt nu heel boeiend om te zien in welke richting De Wever zijn partij gaat sturen. Kiest hij voor een radicale oppositie zoals we die gewoon zijn van Vlaams Belang? Gaat hij op lokaal niveau meerderheden doen springen om met Vlaams Belang nieuwe coalities te vormen? Het is weinig waarschijnlijk dat zijn partij – die in de meerderheid een monolithisch blok was – zo’n ruk naar extreemrechts zal overleven.
Bron: https://www.apache.be/2020/09/09/bart-de-wever-is-gedoemd-om-voorzitter-van-n-va-te-blijven/
