Het wordt straks koppen tellen als er gestemd wordt over de nieuwe abortuswet. Binnen bijna elke fractie is er tegenstand tegen de tekst die nu voorligt. Vooral het feit dat abortus volledig uit de strafwet wordt gehaald, ligt moeilijk.
Donderdag stemt het parlement normaal gezien over de nieuwe abortuswet. Die verlengt de periode waarin de zwangerschap onderbroken kan worden van de eerste 12 weken naar 18 weken. Ook wordt de verplichte bedenktijd ingekort van 6 dagen naar 48 uur.
De stemming veroorzaakt hoogspanning bij de regeringsvorming. CD&V en N-VA zijn tegen, de liberale en linkse partijen zijn pro. De ‘drie koningen’, voorzitters Egbert Lachaert (Open Vld), Georges-Louis Bouchez (MR) en Joachim Coens (MR), proberen een ‘Arizona-coalitie’ te vormen, met daarin Open Vld, MR en sp.a maar ook CD&V, cdH en N-VA. Achter de schermen wordt nu verwoed naar een compromis gezocht, waar alle partijen mee kunnen leven, zo gaf Lachaert aan in De ochtend.
Wat opvalt: ook binnen de partijen die pro zijn, zitten heel wat Kamerleden die overwegen tegen te stemmen. Bij de meeste partijen krijgen de parlementsleden de vrijheid om naar eer en geweten te stemmen over ethische dossiers. MR-Kamerlid Michel De Maegd heeft bijvoorbeeld al in een uitgebreide post op Facebook aangegeven dat hij tegen zal stemmen. Minstens twee MR-collega’s, Isabelle Galant en Benoît Friart, volgen hem. Fractieleider Benoit Piedboeuf zelf twijfelt nog, zo geeft hij aan.
Ook binnen Open Vld zitten er nog enkele twijfelaars, maar daar sturen ze vooral aan op een compromis met CD&V. “Het is onze plicht om een breder gedragen compromis te zoeken”, stelt Open Vld-Kamerlid Christian Leysen. Op welk knopje hij donderdag persoonlijk zou duwen, wil hij niet kwijt. Maar één ding is voor de liberaal wel duidelijk: “Het is hoog tijd dat we vooruit geraken met deze formatie, zodat we onze economie en onze welvaart veilig kunnen stellen.”
Bij Groen gaf Kamerlid Stefaan Van Hecke in De Standaard aan dat hij tegen zal stemmen, en ook bij de sp.a is niet iedereen overtuigd. Van Hecke heeft enkele medestanders in zijn partij die net als hij tegen zullen stemmen. Bij de Vlaamse socialisten is het nog onduidelijk hoe het stemgedrag zal zijn. Senator Bert Anciaux uitte zijn reserves op Twitter, maar ook enkele partijgenoten in de Kamer delen zijn mening. De PS zal allicht eensgezind voor stemmen. In een persbericht dringen ze er nog eens op aan dat er donderdag zeker gestemd kan worden.
KOPPEN TELLEN
Het belangrijkste struikelblok voor de twijfelaars is de zogenoemde ‘volledige depenalisatie’ van abortus. Het onderbreken van de zwangerschap wordt zo niet langer strafbaar, ook niet als dat bijvoorbeeld één week voor de geboorte zou gebeuren. Van Hecke geeft bijvoorbeeld aan dat hij voor stemt als die passage zou verdwijnen. Net als MR-fractieleider Piedboeuf vindt hij het onzinnig dat je een grens van 18 weken oplegt zonder er juridische gevolgen aan te geven. Ook het feit dat de dokters en ziekenhuizen die weigeren mee te werken aan een abortus wél strafbaar worden, stuit op tegenkanting.
Mocht het tot een stemming komen, wordt het straks koppen tellen in het parlement. Geraakt de nieuwe abortuswet aan een meerderheid? De PVDA, dat straks unaniem voor stemt, meent op basis van informele contacten met andere partijen van wel. Er is enige marge: PVDA (13 zetels), socialisten (29 zetels), groenen (21 zetels) en liberalen (26 zetels) kunnen in principe 89 zetels aanleveren, 14 op overschot. “Maar het zou nog weleens nipt kunnen worden”, zegt MR-fractieleider Piedboeuf.
Let wel, de komende dagen kunnen de meningen van de individuele parlementsleden nog gaan schuiven: wie stemt finaal tegen, wie kiest voor een onthouding of stemt alsnog voor? Zeker wanneer Lachaert en Coens nog met een compromistekst voor de dag komen, kan het stemgedrag nog wijzigen. En, hoewel de stemming al drie keer verdaagd werd, is ook verder uitstel niet uitgesloten. Indien de wettekst nog wordt aangepast, en er nieuwe amendementen worden toegevoegd, is een definitieve stemming sowieso pas voor na de zomer.
