Wie heeft baat bij nieuwe verkiezingen?

Steeds meer wordt in de Wetstraat openlijk gepleit voor vervroegde federale verkiezingen in de vroege lente. Vraag is wie er voordeel bij heeft. In elk geval het Vlaams Belang. Misschien de neocommunisten van de PTB/PVDA. En waarom niet de PS, MR en ja, de N-VA. We zetten de argumenten daarvoor op een rij.
Betekent carnaval Aalst op 23 februari 2020 ook carnaval in het kieshokje? Moeten de wielerfans zich op zondag 5 april eerst nog naar de stembus haasten, vooraleer ze de Ronde van Vlaanderen kunnen volgen? Het is zeker niet uitgesloten.
Daar waar aanvankelijk enkel aan Franstalige kant gesproken werd over vervroegde verkiezingen om uit de politieke impasse te geraken, zijn er nu ook meer en meer Vlaamse politieke waarnemers – Rik van Cauwelaert, Dave Sinardet – gewonnen voor een stembusslag in de lente. Vraag is of daarvoor in de federale Kamer een meerderheid kan worden gevonden. Vandaag is die er wellicht niet, maar het zou kunnen dat de geesten na Nieuwjaar beginnen te rijpen.

Vlaams Belang op een wolk

De Vlaamse partij die van bij het begin geen problemen had met vervroegde verkiezingen, is het Vlaams Belang. Na de overwinning van 26 mei werd de partij nog meer gelegitimeerd door ontvangen te worden door koning Filip en door wekenlange gesprekken op Vlaams niveau met de N-VA van Bart De Wever. Voor het eerst besefte een belangrijk deel van het Vlaamse electoraat dat een stem voor het Belang geen proteststem of verloren stem was. Iedereen gaat ervan uit dat de partij van Tom Van Grieken bij vervroegde verkiezingen vlot over de drempel van 20 procent springt.
Bij de partij weet men dat ook. En sommigen leven er op een wolk. Vervroegde verkiezingen zouden het Vlaams Belang beter uitkomen dan de hoge scores in de peilingen nog vier tot vijf jaar te moeten aanhouden. Het is zoals beleggers op de beurs: als men voelt dat men een mooie winst op het aandeel kan nemen, dan moet men dat nu doen. Een grotere Vlaams Belang-falanx in de federale Kamer geeft nieuwelingen in de partij bovendien nog meer de kans om zich in thema’s als migratie en veiligheid te profileren.

N-VA als anti-PS-partij

Voor de N-VA liggen de zaken moeilijker. Dreigt de partij bij verkiezingen richting 20 procent te zakken? Dan wordt het in de Vlaamse taalgroep de junior partner van het Vlaams Belang. Kan men dan nog uit de schaduw treden van het VB? Sommigen in de partij denken van wel, maar dan moet men geen campagne voeren op het thema van migratie. Dat is eigendom van Tom Van Grieken en co. Neen, de N-VA moet zich zoals in 2010 en 2014 afzetten tegen de geldverslindende PS-machine. Dat helpt electoraal altijd. Het ziet er naar uit dat Bart De Wever de voorbije weken zo’n positie aan het innemen is. Door constant te verwijzen naar de aanbevelingen in de nota-Magnette, die neerkomen op “een miljardentransfer van de actieve Vlamingen naar de passieven aan de andere kant van de taalgrens.”
Voor de andere Vlaamse partijen zijn vervroegde verkiezingen geen cadeau. De CD&V mag dan wel een nieuwe schwung krijgen onder voorzitter Joachim Coens, het electoraat van de christendemocraten is gewoon aan het uitsterven. De sp.a en vooral de Open Vld zijn twee losgeslagen schepen. Gwendolyn Rutten heeft met haar paars-groen geflirt van haar partij een soort linksliberale D66 gemaakt. Dat is in de media- en cultuurwereld misschien goed voor 50 tot 60 procent van de stemmen, maar bij de totale bevolking voor amper 10 procent.
Nu de klimaathype van 2019 wat afgezwakt is en figuren als Anuna De Wever (waar zit die ergens?) en Greta Thunberg – omringd door een bende bedriegers zo blijkt nu – aversie opwekken bij de publieke opinie, zal Groen (net als Ecolo) al tevreden kunnen zijn met een status quo. PVDA kan winnen, maar dan vooral door de zwakte van de rest van de linkerzijde.

PTB over de top? PS sterk op links

In Wallonië lijkt de opmars van de PTB gestopt. Het is een blijver in het politieke landschap, maar zorgt niet langer voor angstreacties bij de PS. PS-voorzitter Paul Magnette hoopt met zijn zeer linkse informateursnota en anti-N-VA-discours zelfs wat procentpunten te winnen bij vervroegde verkiezingen. En op die manier meer gewicht in de schaal te kunnen leggen bij nieuwe federale onderhandelingen. Een verzwakte N-VA zou de Parti Socialiste meer gewicht geven en zou ook helpen om de traditionele Vlaamse partijen gemakkelijker over de streep te krijgen voor een paars-groene coalitie. Al zullen die Vlaamse partijen wel zeer zwak staan. Bij de PS is het in elk geval duidelijk: vervroegde verkiezingen zullen wellicht een electoraal voordeel opleveren. En als men geen stemmen terugwint van de PTB, dan zal men ze misschien bij Ecolo kunnen halen.

De MR beheerst de rechterflank

Bij de Franstalige liberalen van de MR denkt men ook aan een bonus dankzij vervroegde verkiezingen. George-Louis Bouchez speelt als nieuwbakken voorzitter weliswaar hoog spel. Een verkiezingsnederlaag zou zijn politieke legitimiteit snel ondermijnen. Maar de man is een durver en wil risico’s nemen. Door zijn wat rechtsere opstelling hoopt hij de MR voorbij de kaap van de 25 procent van de stemmen te sturen. Zijn redenering is dat het rechtse Waalse electoraat – goed voor 30 procent – aan hem toebehoort. Radicaal rechts is gemarginaliseerd en er is geen echte rechtse rivaal. De kleine rechterflank van de cdH kan verder doodbloeden richting MR. Tenslotte hoopt Bouchez zijn jonge imago te kunnen laten renderen.
Bron: https://pallieterke.net/2019/12/wie-heeft-baat-bij-verkiezingen/